Ondanks de klimaatveranderingen merken we toch dat de winter nadert. We merken stilaan dat de nazomerse temperaturen wegebben en krijgen een voorproefje van thermometers die een fikse duik maken en hier en daar op sommige momenten reeds flirten met de 0°grens. Allemaal normaal voor deze tijd van het jaar, maar ook de voorbode van ongemakken voor die mensen die extra koudegevoelig zijn.
Het koud hebben is normaal als je bij koud weer zonder jas de deur uitgaat. Het is ook normaal dat je meer rilt als de temperatuur blijft dalen en richting vriespunt gaat. Als je echter altijd kou hebt, zelfs bij warmere temperaturen, kan dit wijzen op koude-intolerantie. Dit is een abnormale gevoeligheid voor koude temperaturen of een koude omgeving. Soms gaat deze gevoeligheid zover dat mensen situaties vermijden waardoor ze het koud krijgen wat kan leiden tot isolement bv in de herfst en winter de deur niet uitkomen.
Symptomen
Symptomen zijn zeer divers en verschillen van persoon tot persoon. Tot op heden is er nog geen algemeen aanvaarde – op symptomen gebaseerde – definitie van koude-intolerantie. Mogelijke aanwijzingen zijn één of meerdere van volgende signalen: pijn of branderig gevoel, dof gevoel, huidskleur die verandert, stijfheid, zwellingen bij de vingers of tenen, kippenvel, koude neus, oren, handen en voeten, rillen/schudden om lichaamswarmte te produceren…
Mogelijke oorzaken
Er zijn heel wat mogelijke oorzaken voor koude-intolerantie. Dit kan het gevolg zijn van een medische aandoening zoals anorexia nervosa, syndroom van Raynaud, hypothyrioïdie, metabolismeproblemen, storingen ter hoogte van de hypothalamus (regelt o.m. de temperatuur in het lichaam), bloedarmoede, maar ook een neveneffect van bepaalde geneesmiddelen of behandelingen bv bètablokkers, bepaalde chemokuren bij kankerbehandelingen, anesthesie…. Daarnaast is het ook zo dat het normaal is dat je gevoeliger bent voor koude als je moe bent.
Het is niet onze bedoeling om dieper in te gaan op de mogelijke oorzaken. Belangrijk is wel dat indien u plots merkt dat u extra koudegevoelig bent of indien je je zorgen maakt over wat je voelt en ervaart, je overlegt met je huisarts of apotheker. Het kan iets triviaals zijn, maar soms is het ook een voorbode van iets onderliggend.
Soms gaat koude-gevoeligheid gepaard met bepaalde alarmsignalen zoals
- Lichaamstemperatuur hoger dan 40° bij volwassenen
- Lichaamstemperatuur lager dan 35° bij volwassenen
- Pijn op de borst
- Extreme vermoeidheid
- Piepende/schurende ademhaling of moeite met ademhalen
- Ernstige buikpijn.
Dit zijn ernstige tekenen aan de wand en dan is het ook belangrijk om direct in actie te schieten en zo snel mogelijk je huisarts in te schakelen.
Hoe omgaan met koude-gevoeligheid
Het is een open deur intrappen, maar het belangrijkste advies is ‘luister naar de signalen en gevoelens van je lichaam’ en reageer er adequaat op. Dit kan op verschillende manieren.
- Als je weet dat je de koude in moet, kleed je dan warm aan en bij voorkeur met laagjes. Een muts of hoed, handschoenen, een sjaal en warme sokken kunnen hierbij ondersteunen. Je kan er altijd voor kiezen om je handschoenen of een laagje kledij uit te doen als je ze niet nodig hebt.
- Mensen hebben vaak kou op dezelfde plaatsen: handen en voeten:
- Je handen kan je warm houden door een supervette zeep te gebruiken om je handen te wassen en antiseptische zepen te vermijden.
- Voor je voeten is het belangrijk om te strakke sokken te vermijden. Deze drukken immers uw voeten samen wat ze extra kwetsbaar maakt voor de kou.
- Het is buiten kijf dat meer lichaamsbeweging ook een positief effect heeft. Hiervoor kan je denken aan bv sporten… maar ook kleine dingen kunnen een effect hebben: herhaaldelijk een vuist maken en je vingers strekken, masseren van de aangedane vingers… Bij het sporten of het intensief bewegen moet je er wel rekening mee houden dat je best niet vergeet om de nodige opwarmingsoefeningen te doen om zo te vermijden dat je last krijgt van je spieren…
- Iets eenvoudigs, waar we niet steeds aan denken: door je neus ademen! Je neus vormt als het ware een natuurlijke barrière omdat dit de koude lucht verwarmt voordat deze de keel en de longen bereiken. Als je ademt door je mond, krijg je immers de koude rechtstreeks binnen.
- Een warme drank kan wonderen doen, maar heeft vaak maar een tijdelijk effect. Wat vaak vergeten wordt is dat men eigenlijk extra veel zou moeten drinken bij koude. Koude lucht doet immers de dehydratatie toenemen.
- Als je een ganse dag de kou getrotseerd hebt, is het niet alleen weldadig voor je lichaam maar ook voor je geest om een warm voetenbadje te nemen. Door je voeten onder te dompelen in warm water ga je vaatvernauwing tegen. Deze vaatvernauwing tgv koude kan je immuunsysteem verzwakken, dus dit voorkomen is positief voor je lichaam. Je kan ook na het voetenbadje je voetjes masseren met een paar druppels etherische olie wat ook een ontspannend gevoel met zich meebrengt.
- Binnenhuis is het belangrijk om – buiten de momenten van dagelijkse verluchting – ervoor te zorgen dat deuren en ramen toe zijn. Soms zijn kleine kieren spelbrekers en gaat daarlangs heel wat warmte verloren. In deze tijden van kostbare energie is deze tip niet alleen geldbesparend, maar heeft dit ook een positief effect op je koude-gevoeligheid.
Bovenstaande tips & tricks kunnen je ondersteunen als je extra gevoelig bent voor koude. Mochten deze echter niet helpen of mocht je je toch nog zorgen maken, aarzel dan niet om een afspraak te maken bij je arts.